Z początkiem XVII wieku szwedzka jazda to landsryttare (Szwedzi i Finowie służący ochotniczo za zmniejszenie podatków) i besoldningsryttare (zaciężne jednostki ochotnicze - Gwardia Konna, oddziały utworzone przez niemiecką szlachtę z Estonii i Inflant, najemnicy niemieccy, francuscy czy z Wysp Brytyjskich). Specyficzną formą kawalerii krajowej byli rustningsryttare – jednostki utworzone przez szlachtę, zobowiązaną do służby wojskowej wobec Korony Szwedzkiej. Szlachta ta tworzyła tak zwaną adelsfanan, powoływaną w Szwecji i Finlandii, podczas gdy w Estonii i Ingrii (po przyłączeniu Inflant także i tam) powoływano landsåtare. W Szwecji (w mniejszym stopniu w biedniejszej Finlandii) najczęściej jednak zamiast szlachciców do służby stawali wystawieni przez nich, jako zastępstwo, zaciężnicy, chociaż w prowincjach bałtyckich niemiecka szlachta dosyć chętnie garnęła się do wojaczki i często stawała osobiście. Często całość kawalerii (tak krajowej jak i zaciężnej) występuje też w źródłach pod nazwą kavalleri lub ryttari/ryttare. Od czasu reform Gustawa II Adolfa jazda szwedzka i fińska najczęściej zwana jest latta ryttare czyli dosłownie lekka jazda. Jazda zaciężna czyli värvade w tym okresie występują pod rożnymi nazwami, najczęściej związanymi z typem formacji. Spotykamy więc określenia cuirassierer (kirasjerzy), värvade latta ryttare (rajtaria najemna, demi-kirasjerzy, czasami także nazwa używana dla określenia arkebuzerów), tyska ryttare (dosłownie niemiecka jazda, dla określenia wszelkiego typu jazdy najemnej), harbusierer (rzadko spotykana, oznaczając oczywiście arkebuzerów). Po śmierci Gustawa II Adolfa wszystkie rodzaje jazdy w armii szwedzkiej (jazda narodowa + różne typy värvade - kirasjerzy, arkebuzerzy i rajtarzy) znane są najczęściej pod nazwą ryttare (czyli jeźdźcy) lub kavallerie’/’cavallerie czasami tylko z dodaniem narodowości (tyska dla najemnej, svenska czy finska dla oddziałów krajowych).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz