Tym razem zaciągi magnackie w bitwie pod Martynowem w 1624 roku, gdzie całość sił koronnych stających przeciw Tatarom miała liczyć ok. 5000 ludzi. Spis podaje za cytowanym już na blogu sprawozdaniem z bitwy czyli Pogromem tatarskim albo relacyją krótką… Co ciekawe, według J. Teodorczyka i J. Wimmera liczba pocztów prywatnych jest podejrzanie wysoka – 3000 chłopa z okładem – i realne siły obliczają na 1450 żołnierzy prywatnych i 450 pospolitego ruszenia. Pozostali żołnierze których miał do dyspozycji hetman Koniecpolski mieli należeć do armii kwarcianej . Dla porównania, pod Charzowcami w październiku 1623 roku siły Koniecpolskiego wspomogło ok. 1500 żołnierzy magnackich.
Co jednak ciekawe, w jednym z fragmentów relacji mamy wzmiankę, że wojsk JKM (czyli kwarcianych) zebrało się coś nad 2000 więc po dodaniu owych 3000 wojsk magnackich mielibyśmy idealną liczbę walczących. Interesujące jest fragment, w którym hetman Koniecpolski prosił o pomoc magnatów i zbierał własne wojska – posłał do przedniejszych Ich M.P.P obywatelów ukrainnych i podolskich, prosząc, aby z powinnej ku ojczyźnie miłości, w takowej gwałtownej potrzebie do wojska J.K.M. przybywali. Rozesłał do rot uniwersały rozkazując, aby bez wielkich ciężarów, osobliwie usarze bez kopii, we zbrojach z muszkietami tylko, jako najprędzej ku Kamieńcu ba Tatarzyszczach J.M. przejmowali. Jak więc widzimy, hetman zdawał sobie, jaktariuszów
Ich M.P.P Sieniawscy, krajczy [Mikołaj] i chorąży koronny [Prokop], sług i ludzi swych służebnych mieli 500
J.M.P. Jakub Sobieski [ojciec późniejszego króla Jana III], starosta trembowelski, z J.M.P. Aleksandrem Zborowskim i z obywatelami powiatu trembowelskiego mieli 200 [czyżby pospolite ruszenie?] ważna jest w starciu z Tatarami broń palna, tak że nawet husaria miała walczyć bez kopii, a z muszkieterami właśnie. By zbędnie nie przedłużać, przechodzimy teraz do spisu. Tu i ówdzie w nawiasach kwadratowych pozwolę sobie wtrącić komentarze.
Regestr Ich. M.Panów wolon
J.M.P. Aleksander Bałaban, starosta rohatyński, z obywatelami pokuckiemi 200 [także tutaj owi ‘obywatele’ mogliby oznaczać pospolite ruszenie]
J.M.P Adam Kalinowski, starostwa Racławski, Ukraińców [Kozacy niżowi?] i sług swoich 300
Tenże przy armacie swej porządnej piechoty 100
J.M.P. Mikołaj Herburt, starosta skalski, sług swoich 100
J.M.P. Jarosz Tyszkiewicz [niestety nie udało mi się odnaleźć jaki urząd mógł piastować, chociaż może de facto chodzić o Janusza Tyszkiewicza, starostę żytomirskiego, wspomnianego w tekście relacji] Ukraińców koni 400
Tenże piechoty 100
J.M.P Jerzy i Marcin [późniejszy hetman polny koronny, który zginął pod Batohem w 1652 roku] Kalinowscy koni 150
J.M.P. Bielecki Ukraińców z rohatynami 100
J.M.P. Samuel Strzyżowski koni dobrych 200
J.M.P. hetman [polny koronny Stanisław Koniecpolski] sług kono 200
Tegoż piechoty 100
Ci zaś ludzi swe przysłali [czyli sami nie pojawili się na placu boju]:
J.M.P. wojewoda kijowski [Tomasz Zamoyski] Ukraińców 150 [swoją drogą ciekawe, czy Stefan Chmielecki służył w tej bitwie wciąż w wojskach prywatnych Zamoyskiego czy już w oddziałach kwarcianych?]
J.M.P podczaszy koronny [ Stanisław Lubomirski] sług swych koni 150
Tenże piechoty dobrej służałej 150
J.M.P. Mikołaj Struś, starosta halicki, chmielniczan [z okolic Chmielnika na Ukrainie] posłał koni 50
Inszych wielu, z którzy z ziemiańskiemi pocztami przybyli, tu się nie kładzie w tej liczbie [być może to enigmatyczne zdanie wspomina pospolite ruszenie, co może oznaczać, że dwa moje wcześniejsze przypisy o pospolitym ruszeniu są błędne]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz