Abyś ludzi ćwiczonych w dziele rycerskim zebrał...

Zawsze fascynowało mnie zagadnienie ilości i składu pocztów w chorągwiach jazdy RON, zastanawiało mnie jak wyglądała struktura czy to chorągwi husarii czy kozackich. Poniżej kilka przekrojów przez litewskie (troszkę Litwinów zaniedbałem ostatnio) chorągwie z okresu 1625-1626. Co prawda uważny Czytelnik może znać gros z nich z pracy prof. Henryka Wisnera, ale na końcu listy przygotowałem coś smakowitego (dzięki uprzejmości Mariusza Balcerka) – rolle dwóch kompanii rajtarii z regimentu Mikołaja Korffa, zwycięzcy spod Treiden.

Oczywiście w przypadku pocztów rotmistrza i porucznika musimy pamiętać, że to w większości ślepe porcje, użyte na uposażenie oficera, więc prawdziwa liczebność chorągwi była niższa.

‘Żółta’ chorągiew husarii hetmana Krzysztofa Radziwiłła w 1625 roku:

Poczet rotmistrza – 12 koni

Poczet porucznika – 3

Poczet chorążego – 5

5 x poczet pięciokonny

10 x poczet czterokonny

12 x poczet trzykonny

7 x poczet dwukonny

1 x poczet jednokonny

Summa summarum 136 koni, z tego 38 towarzyszy

Chorągiew wojewódzka żmudzka pod Andrzejem Radzimińskim w 1625 roku:

Poczet rotmistrza – 12 koni

Poczet porucznika – 7

Poczet chorążego – 5

1 x poczet sześciokonny

4 x poczet pięciokonny

11 x poczet czterokonny

27 x poczet trzykonny

17 x poczet dwukonny

2 x poczet jednokonny

Summa summarum 211 koni, z tego 65 towarzyszy

Chorągiew kozacka (znanego nam skądinąd) Krzysztofa Piotra Kleczkowskiego w 1625 roku:

Poczet rotmistrza – 12 koni

Poczet porucznika – 5

Poczet chorążego – 5

3 x poczet pięciokonny

6 x poczet czterokonny

6 x poczet trzykonny

15 x poczet dwukonny

6 x poczet jednokonny

Summa summarum 115 koni, z tego 39 towarzyszy

Chorągiew kozacka Eliasza Zabłockiego w 1625 roku:

Poczet rotmistrza – 12 koni

Poczet porucznika – 5

Poczet chorążego – 4

4 x poczet czterokonny

9 x poczet trzykonny

11 x poczet dwukonny

2 x poczet jednokonny

Summa summarum 100 koni, z tego 32 towarzyszy

Kozacka chorągiew powiatu kowieńskiego w 1625 roku:

Poczet rotmistrza – 12 koni

Poczet porucznika – 4

Poczet chorążego – 4

1 x poczet pięciokonny

1 x poczet czterokonny

6 x poczet trzykonny

25 x poczet dwukonny

3 x poczet jednokonny

Summa summarum 100 koni, z tego 39 towarzyszy

Kozacka chorągiew powiatowa wiłkomierska w 1625 roku:

Poczet namiestnika (co ciekawe chorągiew w rolli nie ma pocztu rotmistrza) – 6 koni

Poczet porucznika – 5

Poczet chorążego – 3

2 x poczet czterokonny

15 x poczet trzykonny

7 x poczet dwukonny

3 x poczet jednokonny

Summa summarum 84 konie, z tego 30 towarzyszy

Kompania rajtarii rotmistrza Wilhelma Korffa z regimentu Mikołaja Korffa w 1626 roku:

Poczet rotmistrza – 2 konie (wydaje mi się to błędem w druku w źródle które posiadam, winno być 12 jak w pozostałych kompaniach regimentu)

Trębacz – 2 konie

Dobosz – 1 koń

Balbir (przyznam że nie ma pojęcia co to za funkcja?) - 1 koń

Pierwsze kapralstwo: (40 koni, z tego 13 ‘towarzyszy’)

Poczet kaprala - 4 konie

2 x poczet pięciokonny (jeden to poczet porucznika, ale w rolli kapral jest wyżej…)

2 x poczet czterokonny

4 x poczet trzykonny

2 x poczet dwukonny

2 x poczet jednokonny

Drugie kapralstwo: (33 konie, w tego 10 ‘towarzyszy’)

Poczet kaprala - 4 konie

2 x poczet pięciokonny

1 x poczet czterokonny

3 x poczet trzykonny

3 x poczet dwukonny

Trzecie kapralstwo: (37 koni, z tego 13 ‘towarzyszy’)

Poczet kaprala - 4 konie

1 x poczet pięciokonny

3 x poczet czterokonny

2 x poczet trzykonny

4 x poczet dwukonny

2 x poczet jednokonny

Kompania rajtarii Wilhelma Tyzenhauza z regimentu Mikołaja Korffa w 1626 roku (brak podziału na kapralstwa):

Poczet rotmistrza – 12 koni

Dobosz -1 koń

Trębacz -2 konie

Poczet porucznika – 6 koni

2 x poczet pięciokonny

5 x poczet czterokonny

12 x poczet trzykonny

7 x poczet dwukonny