18 lipca 1672 roku zgrupowanie koronne regimentarza Karola Łużeckiego, kasztelana podlaskiego (ok. 2500 żołnierzy), wraz z posiłkującym je oddziałem Kozaków Michała Chanenki poniosło ciężką porażkę w starciu z armią turecko-tatarsko-kozacką pod Czetwertynówką (Ładyżynem). Polacy mieli stracić od 600 do 650 ludzi, w tym około wielu oficerów i 80 towarzyszy, utracono także kilka sztandarów. Poniżej próba rekonstrukcji tego zgrupowania, w oparciu o:
- Grabowski Ambroży, Ojczyste spominki… tom II, Kraków 1845
- Sikorski Michał, Wyprawa Sobieskiego na czambuły tatarskie 1672, Zabrze 2007
- Wimmer Jan, Wojsko Polskie w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1965
- Wimmer Jan, Materiały do zagadnienia liczebności i organizacji armii koronnej w latach 1673-1679 [w:] Studia i Materiały do Historii Wojskowości, tom VII, cz. 2 Warszawa 1961
- Wimmer Jan, Wojsko Polskie w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1965
- Wimmer Jan, Materiały do zagadnienia liczebności i organizacji armii koronnej w latach 1673-1679 [w:] Studia i Materiały do Historii Wojskowości, tom VII, cz. 2 Warszawa 1961
W skład zgrupowania wchodziły pułki jazdy narodowej (bez husarii, tylko jazda pancerna i lekka – prawdopodobnie 26 chorągwi):
- JKM – pułk ten miał ponieść największe straty
- Jana Sobieskiego, marszałka wielkiego koronnego hetmana wielkiego koronnego
- Andrzeja Potockiego, wojewody kijowskiego
- Jana Potockiego, wojewody bracławskiego
- ks. Aleksandra Ostrogskiego
- ks. Dymitra Wiśniowieckiego, hetmana polnego koronnego – utracono sztandar pułkowy
Dragonia - cztery regimenty o łącznym stanie etatowym 1100 porcji, chociaż stany faktyczne były oczywiście mniejsze:
- Stanisława Koniecpolskiego, starosty dolińskiego pod Jana Linkhauzem - regiment według uczestników bitwy zniszczony w trakcie bitwy, de facto poniósł ciężkie straty ale nie został całkowicie wybity
- Stefana Stanisława Czarnieckiego, pisarza polnego koronnego pod obersztlejtnantem Hermanem Szwarcem - regiment według uczestników bitwy zniszczony w trakcie bitwy, de facto poniósł ciężkie straty ale nie został całkowicie wybity
- Ludwika de Maligny markiza d'Arquien pod obersztlejtnantem Albachem
- generała Marcina Kątskiego
1/2 regimentu piechoty cudzoziemskiej generała Michała Żebrowskiego - 125 porcji – żołnierzy z tej jednostki padło nie mało
oddział wydzielony z garnizonu Ładażyna – 20 rot (w znaczeniu – ‘sekcji’) czyli ok. 120 żołnierzy (piechota i dragonia) z regimentów Ernesta Denhoffa i Jana Henryka Alten- Bockum – oddział zniszczony w walce
Udało mi się zidentyfikować część chorągwi jazdy narodowej, głównie w oparciu o straty kadry:
- chorągiew pancerna JKM pod porucznikiem Janem Pruszkowskim – z tej miał ocaleć tylko porucznik i pięciu rannych towarzyszy (sic!), jednostka straciła sztandar
- chorągiew pancerna Feliksa Potockiego, wojewody sieradzkiego
- chorągiew pancerna Samuela Prażmowskiego, wojewody płockiego – jednostka straciła sztandar
- JKM – pułk ten miał ponieść największe straty
- Jana Sobieskiego, marszałka wielkiego koronnego hetmana wielkiego koronnego
- Andrzeja Potockiego, wojewody kijowskiego
- Jana Potockiego, wojewody bracławskiego
- ks. Aleksandra Ostrogskiego
- ks. Dymitra Wiśniowieckiego, hetmana polnego koronnego – utracono sztandar pułkowy
Dragonia - cztery regimenty o łącznym stanie etatowym 1100 porcji, chociaż stany faktyczne były oczywiście mniejsze:
- Stanisława Koniecpolskiego, starosty dolińskiego pod Jana Linkhauzem - regiment według uczestników bitwy zniszczony w trakcie bitwy, de facto poniósł ciężkie straty ale nie został całkowicie wybity
- Stefana Stanisława Czarnieckiego, pisarza polnego koronnego pod obersztlejtnantem Hermanem Szwarcem - regiment według uczestników bitwy zniszczony w trakcie bitwy, de facto poniósł ciężkie straty ale nie został całkowicie wybity
- Ludwika de Maligny markiza d'Arquien pod obersztlejtnantem Albachem
- generała Marcina Kątskiego
1/2 regimentu piechoty cudzoziemskiej generała Michała Żebrowskiego - 125 porcji – żołnierzy z tej jednostki padło nie mało
oddział wydzielony z garnizonu Ładażyna – 20 rot (w znaczeniu – ‘sekcji’) czyli ok. 120 żołnierzy (piechota i dragonia) z regimentów Ernesta Denhoffa i Jana Henryka Alten- Bockum – oddział zniszczony w walce
Udało mi się zidentyfikować część chorągwi jazdy narodowej, głównie w oparciu o straty kadry:
- chorągiew pancerna JKM pod porucznikiem Janem Pruszkowskim – z tej miał ocaleć tylko porucznik i pięciu rannych towarzyszy (sic!), jednostka straciła sztandar
- chorągiew pancerna Feliksa Potockiego, wojewody sieradzkiego
- chorągiew pancerna Samuela Prażmowskiego, wojewody płockiego – jednostka straciła sztandar
- chorągiew pancerna Wojciecha Prażmowskiego, chorążego nadwornego pod porucznikiem Aleksandrem Tarnowskim
- chorągiew pancerna Stanisława Koniecpolskiego, starosty dolińskiego pod porucznikiem Kuźmińskim (KIA) - jednostka straciła sztandar
- chorągiew pancerna hetmana Jana Sobieskiego – nie znam porucznika, który zginął w bitwie
- chorągiew pancerna Aleksandra Michała Lubomirskiego pod porucznikiem Mikołajem Ślubowskim (KIA)
- chorągiew pancerna kawalera maltańskiego Hieronima Augustyna Lubomirskiego pod porucznikiem Stanisławem Stokowskim (KIA)
- chorągiew pancerna Mikołaja Franciszka Daniłowicza, starosty czerwonogrodzkiego pod porucznikiem Remigianem Sołtykiem (KIA)
- chorągiew pancerna Krzysztofa Chodorowskiego, starosty winnickiego pod porucznikiem Weremowskiem (KIA)
- chorągiew pancerna Stanisława Koniecpolskiego, starosty dolińskiego pod porucznikiem Kuźmińskim (KIA) - jednostka straciła sztandar
- chorągiew pancerna hetmana Jana Sobieskiego – nie znam porucznika, który zginął w bitwie
- chorągiew pancerna Aleksandra Michała Lubomirskiego pod porucznikiem Mikołajem Ślubowskim (KIA)
- chorągiew pancerna kawalera maltańskiego Hieronima Augustyna Lubomirskiego pod porucznikiem Stanisławem Stokowskim (KIA)
- chorągiew pancerna Mikołaja Franciszka Daniłowicza, starosty czerwonogrodzkiego pod porucznikiem Remigianem Sołtykiem (KIA)
- chorągiew pancerna Krzysztofa Chodorowskiego, starosty winnickiego pod porucznikiem Weremowskiem (KIA)
- chorągiew pancerna Karola Łużeckiego pod porucznikiem Jakubem Rozwadowskim
Patrząc na nazwy pułków można założyć (ale to tylko moje przypuszczenie) udział w bitwie chorągwi pancernej hetmana Wiśniowieckiego, jego jednej lub dwóch chorągwi wołoskich, chorągwi wołoskiej Andrzeja Potockiego, drugiej chorągwi pancernej JKM, chorągwi pancernych obydwu Potockich.
Patrząc na nazwy pułków można założyć (ale to tylko moje przypuszczenie) udział w bitwie chorągwi pancernej hetmana Wiśniowieckiego, jego jednej lub dwóch chorągwi wołoskich, chorągwi wołoskiej Andrzeja Potockiego, drugiej chorągwi pancernej JKM, chorągwi pancernych obydwu Potockich.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz