Walcząc o życie i tron sułtański

W 1553 roku, w czasie kampanii perskiej, sułtan Sulejman Wspaniały nakazał egzekucję swojego syna Mustafy. Cała sprawa odbiła się szerokim echem, Mustafa był bowiem najstarszym synem głównego odaliski Mahidervan, czyli następcą tronu. Wielu wierzyło, że za egzekucją stała ulubienica sułtana, Haseki Sultan Roxelana (Roksolona/Churrem), która chciał swojemu synowi utorować drogę do tronu. Ogier Ghiselin de Busnecq zanotował przejmujący opis egzekucji księcia, pozwolę go sobie tu zacytować[1] - zawsze to jakaś gratka dla miłośników Wspaniałego stulecia.

Kiedy Mustafa dotarł do obozu, wśród żołnierzy zapanował wielki niepokój. Przyprowadzono go do namiotu ojca, a wszędzie tam panował spokój. Na straży nie było żadnego żołnierza, żadnego adiutanta ni gwardzisty, niczego co mogłoby go zaalarmować i sprawić że podejrzewałby jakąkolwiek zdradę. Ale w tymże namiocie ujrzał kilku niemowów – ulubiony to bowiem typ sługi wśród Turków – silnych i barczystych, którzy jak się okazało mieli być jego katami. Jak tylko [Mustafa] wszedł do wewnętrznego namiotu, rzucili się na niego, próbując zarzucić mu śmiercionośną pętlę na szyję[2]. Mustafa, sam będąc człekiem silnym, walczył i stawiał im dobry odpór – wszak nie tylko o życie tu chodziło, ale i o jego [przyszły] tron [sułtański]; nie było żadnej wątpliwości, że jeżeli uda mi się umknąć katom i rzucić się między janczarów, wieści o takim dyshonorze bowiem ich ukochanego księcia wzbudzą w nich litość i współczucie, tak że nie tylko go ochronią, ale i [z miejsca] ogłoszą sułtanem. Sulejman wiedział jak krytyczny to moment, stojąc za ścianą namiotu od miejsca [trwającej egzekucji]. Kiedy zdał sobie sprawę, że cała rzecz nieoczekiwanie się przeciąga, zajrzał do namiotu i spojrzał na niemowów wzrokiem srogim i z groźbą w oczach, jednocześnie zdecydowanymi gestami ganiąc ich opieszałość. Pod wpływem takich gróźb słudzy nabrali nowej siły, rzucili Mustafę na ziemię, zacisnęli mu cięciwę na karku i zadusili. Niedługo potem ułożyli jego ciało na dywanie przed namiotem, tak by janczarzy mogli ujrzeć człowieka którego chcieli jako swego sułtana.

W jutrzejszym wpisie przyjrzymy się reakcji armii na tak zdradziecką egzekucję…

---

[1] Tłumaczenie, jak zwykle luźne, z wersji angielskiej w moim wykonaniu.

[2] Wedle legendy księcia miano zadusić cięciwą od łuku.