Krzyżem i szablą w Kozaka

Pisałem już na blogu o walecznych (przynajmniej na papierze) księżach i biskupach, pora dziś na zakonnika. Wśród wolontarzy którzy stanęli u boku armii koronnej w 1638 roku, walcząc przeciw kozackiemu powstaniu Ostranicy i Huni, znalazł się pewien jezuita. Tak oto opisał go w Dyaryuszu transakcyi wojennej… ksiądz Szymon Okólski:
Ks. Jelec jezuita koni 70 wprowadził; widząc abowiem iż się kupy swawolne mnożyły, z tej majętności którą on Panu Bogu i zakonowi swemu konsekrował, takich wybrał, którzyby to porazili.

Jest możliwe, że chodzi tu o ks. Ignacego Jelca, który jeszcze w latach 1651-1654 dowodził chorągwią wolontarską przy armii litewskiej. Ewentualnie może to być Aleksander Jelec – jeżeli to inna osoba, oznaczałoby to, że ród Jelców łączył czasem posługę religijną z wojaczką. Albert Borowiak w Powstaniu kozackim 1638 identyfikuje księdza jako Aleksandra Ignacego Jelca, co  ładnie nam pozwala połączyć sytuację z 1638 i 1651 roku. Niezależnie jednak od tego, czy chodzi o dwóch różnych Jelców czy też tego samego, sam fakt że ksiądz wystawił i poprowadził przeciw Kozakom chorągiew wolontarską jest interesujący. Zapewne była to rota kozacka, jak widzimy z opisu zaciągnięta spośród mieszkańców ziem należących do Jelców, które zostały podarowane zakonowi jezuitów. Niestety nie udało mi się odnaleźć żadnego zapisku dotyczącego udziału oddziału w walkach.