Poniżej przedstawiam próbę zidentyfikowania jednostek armii koronnej, które wedle zeznań jeńców, wziętych do niewoli przez Szwedów, walczyły w bitwie pod Górznem w 1629 roku. Jednostek jest podejrzanie dużo, być może jeńcy wymieniali po prostu wszystkie znane im oddziały? Litera ‘k’ w nawiasie oznacza oryginalny oddział kwarciany. W przypadku husarii i jazdy kozackiej podaje początkowo wersję z zapisu zeznań.
Husaria:
Feldherr - hetman Koniecpolski (k)
młody książę – królewicz Władysław
“Markgrevens” –prawdopodobnie Władysław Myszkowski (nazwany ‘młodym margrabią’ w polskim źródle), ewentualnie książę Jan Zasławski (mniej prawdopodobne)
Starost Winitzki Kasanoffsky - Marcin Kazanowski, kasztelan winnicki (k)
Starost Opposymsky – może Stanisław Opoczyński, ale on dowodził rajtarią a nie husarią...
Starost Calusky – Łukasz Żółkiewski, starosta kałuski (k)
Starost Skalsky - starosta skalski? Był nim Mikołaj Herburt, ale on nie dowodził husarią a jazdą kozacką
Herr Hellitzsky’s – Stanisław Potocki, starosta halicki
Herr Potoyky’s –Stefan albo Jan Potocki (k)
Herr Cossekofsky’s –Mikołaj Kossakowski
Herr Andre Cossekofsky’s – Andrzej Kossakowski
Herr Gnefines – może Mikołaj Gniewosz – chorągiew arkebuzerii, którą zaliczano do husarii
Herr Solkofskys - ? być może to nazwisko porucznika ?
+ dwie chorągwie których polscy jeńcy nie potrafili zidentyfikować. Adam Kalinowski także brał udział w bitwie, więc pewnie jego chorągiew husarii (k) jest jedną z tych dwóch.
Jazda kozacka:
Sehletkoffzsky - może Andrzej Śladkowski?
Lippnitsky – Władysław Lipnicki (k)
Rogusky - Rogawski (Rogulski) (k)
Lofzitsky – może Jerzy Łowczycki
Wlodeck - Włodek (k)
Scherakaski - Sierakowski
Labensky – Łabęcki (k)
Bochi – Boki (k) – zginął w czasie bitwy
Lisakoski – Łysakowski
Lessge – może Samuel Łaszcz? (k)
Jembrock - ?
Odrivolffzsky – Odrzywolski (k)
Karpinsky - Paweł Karpiński, od kwietnia 1627 roku dowodził chorągwią Krzysztofa Falińskiego, który zginął przy szturmie Pucka
Nadarinsky – Nadarzycki
Borischlasky - Borysławski?
Prilinsky – może Hermolus Przyłęcki (k)
+ 4 chorągwie o których jeńcy nic nie wiedzieli
9 kompanii rajtarii pod Abrahamowiczem i Fridrichem Denhoffem, bez nazwisk dowódców kompanii:
- Mikołaj Abrahamowicz miał latem 1629 roku w swoim regimencie aż 5 kompanii – zapewne i zimą tegoż roku tyle samo kornetów mogło walczyć pod Górznem
- Denhoff (nieznanego imienia) dowodził jedną kompanią latem 1629 roku
Generalnie ilość kompanii wydaje się dosyć duża, na dzień dzisiejszy nie jestem w stanie zweryfikować, czy armia koronna miała tyle kornetów rajtarskich w tym okresie.
4 lub 6 kompanii dragonii – o 6 kompaniach z 1000 dragonów wspomina Oxenstierna o oparciu o zeznania jeńców:
- kawaler maltański Judycki brał udział w bitwie, zapewne więc widzimy tu jego rotę dragońską
- Jakub (Jacob) Butler brał udział w walkach z przednią strażą szwedzką w ramach zagonu Czarnieckiego, prowadząc 800 dragonów. Mogli bo być dragoni z jego regiment pieszego (ex-kwarcianego regimentu dragonii), roty Judyckiego i samodzielnych kompanii dragonii.
600 muszkieterów:
Fryderyk Denhoff wymieniany jest jako jeden z oficerów polskich w tej bitwie, był on w tym czasie obersztlejtnantem w regimencie pieszym Gustava Sparre, czyżby więc część tej jednostki brała udział w bitwie? I tutaj, jak w przypadku dragonii i rajtarii, brak dokładniejszych danych by próbować identyfikować dalsze jednostki.
Nie wiem czy temat jeszcze cię interesuje, jeśli nie to moje sugestie być może okażą się przydatne innym.
OdpowiedzUsuńO ile sobie przypominam "Pamiętnik Jana Chryzostoma Paska" zawierał część nazwisk z twojej listy. Pasek wprawdzie opisuje okres nieco późniejszy (połowa 17-go wieku),jednak nazwiska, armie, pułki, etc. które przytacza we wspomnieniach mogą być pomocne w ustaleniach. Początek wspomnień dotyczy wydarzeń z innej części europy w których ww. brał udział, jednak w dalszej części obszerna część wspomnień dotyczy też wschodnich regionów. Gdyby informacje zawarte w pamiętniku nie okazały się pomocne, lektura nie będzie stratą czasu, jest dosyć interesująca.
Przeglądałeś zasoby Biblioteki Narodowej pod tym kątem - inne wspomnienia, pamiętniki, relacje uczestników z tego okresu?
PS. Wspomniany pamiętnik zawiera dużo nieprzetłumaczonych łacińskich sentencji - przynajmniej w wersji którą ja miałem - oraz pisany jest językiem z epoki co czasami może nastręczać problem ze zrozumieniem treści.