Röda regementet – ‘Czerwony’ regiment – mimo że był jednym z trzech regimentów powstałych w 1624 roku, jest najsłabiej znanym z wszystkich starych ‘kolorowych’ regimentów w służbie Gustawa II Adolfa. Na pewno wpłynął na to fakt, że bardzo długo (do 1631 roku) pozostawał w Prusach jako część sił garnizonowych. Na szczęście udało mi się znaleźć nieco informacji o pierwszych latach służby jednostki. Nazwa wywodzi się, jak i w przypadku bratnich regimentów, od koloru sztandarów – wiemy że w 1627 roku oddział otrzymał osiem szkarłatnych chorągwi (zapewne miały zastąpić poprzednie, zużyte w toku kampanii w Inflantach i Prusach).
Utworzony w 1624 roku, w oparciu o nowopowstały regiment Fransa Bernharda von Thurna. Kiedy von Thurn został w 1625 roku, w przededniu kampanii w Inflantach, mianowany dowódcą Hovregementet, ‘Czerwony’ przejął niemiecki oficer, pułkownik Kasper Sigismund von Plato, dotychczasowy podpułkownik regimentu. Pod jego dowództwem regiment ląduje w 1625 roku w Inflantach (8 kompanii – 1271 żołnierzy). 661 żołnierzy ‘Czerwonego’ znajdujemy pod Walmozją w 1626 roku, chociaż tak jak w przypadku bratnich regimentów najemnych nie wszyscy wchodzą do walki – zapewne tylko część muszkieterów. Plato umiera w tym samym roku (wiosną lub latem), zastępuje go oficer z ‘Żołtego’ regimentu, Holender Ernhard Ehrnreiter von Hofreit. Dowodzi on regimentem przez całą wojnę pruską 1626-29.
Wraz z bratnimi kolorowymi regimentami ‘Czerwony’ 11 września 1626 roku ląduje w Piławie, po czym bierze udział w II bitwie pod Gniewem (8 kompanii – ok. 850 żołnierzy) i drugiej akcji pod Kiezmarkiem (8 kompanii - 934 żołnierzy). Początkowo nie ma go w armii polowej dowodzonej przez Gustawa II Adolfa pod Tczewem w sierpniu 1627 roku – pełni wtedy służbę przy Głowie Gdańskiej [Danziger Haupt jak określana ona jest w źródłach przez Szwedów], licząc 967 żołnierzy. Król wysłał jednak 6 sierpnia rozkaz do pułkownika Johana Banera, dowodzącego siłami szwedzkimi przy Głowie, by ten wraz z pułkownikiem von Hofreit zebrali 1300 muszkieterów z regimentów stacjonujących wokół Głowy i jak najszybciej dołączyli do sił głównych. Zgrupowanie Banera (w skład którego musiało wejść sporo żołnierzy ‘Czerwonego’, nie znamy jednak dokładnej liczby) dołączyło do głównej armii rankiem 7 sierpnia, po czym ok. 1000 muszkieterów (prawdopodobnie część z nich z regimentów z głównej armii) pod komendą Banera walczy w centrum armii szwedzkiej w obydwu dniach bitwy.
W kampaniach 1627 i 1628 roku regiment pełni często służbę garnizonową, latem 1628 roku tylko jeden skwadron (4 kompanie) dowodzony bezpośrednio przez pułkownika, wchodzi w skład armii polowej. W kronice Hoppego oddział ten jest nazwany ‘czerwonymi kurtkami’, co zapewne oznacza, że przynajmniej część regimentu (skwadron?) miała jednolite umundurowanie. Pod Górznem w 1629 roku walczy 300 muszkieterów regimentu w skwadronie dowodzonym przez samego von Hofreita.
W 1630 roku Ehrnreiter zostaje mianowany przez Gustawa II Adolfa gubernatorem wojskowym Emdem. Na czele regimentu (wciąż stacjonującego w Prusach) staje dotychczasowy (od 1627 roku) podpułkownik, Giesbrecht von Hogendorff, który będzie dowodził aż do 1635 roku. W 1631 roku ‘Czerwony’ trafia nareszcie do Niemiec, powiększony już dzięki nowym zaciągom do 12 kompanii. W maju 1631 roku zostaje przerzuconych 8 kompanii, pozostałe 4 dołączają miesiąc później. Walczy pod Breitenfeld (ok. 730 żołnierzy), najprawdopodobniej z jednym lub dwoma skwadronami w ‘Niebieskiej’ brygadzie Winckela, a resztą regimentu w szwedzkiej brygadzie Erika Handa (możliwe też, że regiment podzielony był tylko na dwa skwadrony). W 1632 roku widzimy regiment znowu rozdzielony na skwadrony – wiosną 4 kompanie znajdują się w garnizonie Mainzu (gdzie znajdujemy regiment jeszcze w 1635 roku!), 4 kolejne wchodzą w skład korpusu grafa reńskiego Otto Ludwika. Nie udało mi się odnaleźć ‘zaginionych’ pozostałych 4 kompanii - być może regiment został po prostu zredukowany, gdyż wszystkie listy armijne z lat 1632-1635 pokazują go jako posiadającego 8 kompanii czyli ok. 800-850 żołnierzy. Pozostał w służbie garnizonowej w Mainzu do końca służby (circa 1635) – po pokoju w Pradze znika z zapisków. Być może został rozwiązany jeszcze w Mainzu lub przeszedł na północ Niemiec, gdzie połączył się z ocalałą szwedzką armią Johana Banera i tam żołnierzy rozdzielono po innych regimentach. Tak czy inaczej historia najmniej znanego ze starych kolorowych regimentów kończy się, tak jak i ‘Żółtego’, w roku 1635.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz