Pod Grudziądzem zebrało się...

Pisałem kiedyś, że warto czytać przypisy, prawda? Dzisiaj perełka wyłowiona w ten właśnie sposób z pracy Jana Seredyki Sejm w Toruniu z 1626 roku (dzięki za podrzucenie tej książki Michale!). W początkowej fazie wojny o ujście Wisły armia koronna składała się z zaciągów królewskich, posiłków litewskich i licznych chorągwi prywatnych – nie mogło tam jednak zabraknąć i pospolitego ruszenia z północnych ziem Korony. 21 sierpnia 1626 roku pod Grudziądzem odbył się popis szlachty województwa chełmińskiego i oddziałów wystawionych przez biskupstwo chełmińskiego. Jan Seredyka podaje następujący spis:

1. Pocztów pańskich – 32[1]

2. Zbrojnego rycerstwa – koni 210

3. Po kozacku rycerstwa ziemskiego (także biskupstwa chełmińskiego i wielebnej kapituły)  - koni 525

4. Piechoty wszystkiej (tak szlachty, jako też z miasteczek królewskich i biskupstwa chełmińskiego, więc wielebnej kapituły) – 530

Jak sądzę zapis zbrojnego rycerstwa dotyczy szlachty stającej po husarsku, być może i część prywatnych pocztów pańskich wystawiono w ten sposób. Ciekawa jest stosunkowo wysoka liczba piechoty, wynikająca zapewne ze specyfiki teatru działań. Zebraną szlachtą dowodził wojewoda chełmiński Melchior Weyher, który zresztą w bitwie pod Gniewem miał wystawić prywatną chorągiew jazdy kozackiej i chorągiew piechoty dwieście Kaszubów bardzo dobrych.

Notka może i drobna, ale o tyle ciekawa, że dotyczy mało znanych informacji dotyczących wysiłku zbrojnego z czasu „wielkiej improwizacji” w okresie lata-jesieni 1626 roku, kiedy to Zygmunt III zbierał dostępne mu pod ręką siły by stawić czoło Gustawowi II Adolfowi.

                                                                                                             

---

[1] Zapewne koni, a nie samych pocztów.