Arcerze, drabanci i strzelcy... a, no i jeszcze rota usarzów

Znalazłem dziś bardzo ciekawy opis gwardii Dymitra I Samozwańca, to niejako kontynuacja wpisu sprzed ponad 4 lat (jak ten czas leci). W maju 1606 roku, gdy car witał pod Moskwą swoją przyszłą żonę, towarzyszyły mu oddziały przyboczne. Tak oto opisał je Stanisław Niemojewski, czyli naoczny świadek wydarzeń:

Stało około tych namiotów hosudarskich[1] arcerzów 100, drabantów 200 z alabardy[2]. Arcerze ci, choczaż nie w barwie beli[3], ale mieli przecie każdy jaki taki ubiór jedwabny na sobie, w płaszczach wszyscy, z alabardy, u nich toporzyska okręcone drotem srebrnem. Drabanci zaś bez płaszczów, alabardy już inaksze i bez drotu, w sukniskach ladajakich, w czarnych, w skórzanych rozmaitych, jedni z szpadami w bociech kowanych, albo baczmagach, drudzy z szabliskami kozakiemi w trzewikach albo w skórzniach, in summa znać beło rzemieślniki alias canaglie[4].

Podle tych alabardników stało strzelców 600 z rusznicami, w szupanach tylko, każdy w inakszej sukni z pętlice po pas; może się rzec, że woźnic na gromadzie trudno się ma więcej ujrzeć, na których oni barziej niźli na piechotę poszli. To ich samo tylko zdobieło, że każdy w białej czapeczce.

Za niemi stały roty hosudarskieh Usarzów koni sto pod regimentem pana Domaradzkiego.

Widzimy więc poważne różnice w wyglądzie owej carskiej gwardii, gdzie tylko oddział przybocznych harcerzy prezentował się naprawdę dobrze. Zapewne to o nich pisał Hirschberg jako o oddziale Jakuba Margereta, dwa pozostałe oddziały – Knultsena i Woondtmanna – to owi drabanci bez płaszczów. Nie mogło też zabraknąć lokalnej formacji czyli strzelców, a także elity polskich najemników czyli husarii.

---

[1] Carskich.

[2] Halabardami.

[3] Tzn. nie mieli jednolitych strojów.

[4] Motłoch.