Kampania 1609-1610
Zaciągi angielsko-szkockie (także sporo Walijczyków) opuściły Wyspy latem 1609 roku. Było to 1200 ludzi pod ppłk. Calvine (nie mam o nim żadnych dodatkowych danych) i dodatkowych 300 pod Cockburnem. Początkowo przetransportowane do Sztokholmu, potem do Finlandii (tam sześć kompanii desygnowanych jako rajtaria dostało konie), skąd wysłano ich do Rosji pod generałem Hornem jako uzupełnienia dla korpusu de la Gardie (przełom 1609/1610). Regiment miał stan 1800 piechoty i 600 jazdy (więc połączono nowe zaciągi z wcześniejszymi w wysp). Jednostki poniosły duże straty marszowe w Finlandii, przede wszystkim na skutek złej pogody i braku żywności. Problemy żywnościowe skończyły się po wkroczeniu do Rosji ;) W marszu połączyli się z dwoma kompaniami rajtarii francuskiej de la Veile’a (chociaż te akurat dwie kompanie nie walczyły pod Kłuszynem, będąc oddelegowane przed bitwą). Dotarli jako posiłki do de la Gardie, którego zgrupowanie w owym czasie składało się przede wszystkim z oddziałów najemnych. Pod Kłuszynem sześć angielsko-szkockich kompanii liczyło ok. 500 żołnierzy.
Po ucieczce de la Gardie i oddziałów fińskich, a także rozproszeniu kawalerii angielsko-szkockiej, jedyną jednostką najemną która stawiała jeszcze opór Polakom pod Kłuszynem było 600-700 piechoty (połowa holenderska, połowa angielska). Oddział tam przeszedł na stronę polską, poza oddziałem kpt. Yorke’a (patrz niżej)
Samuel Colbron (Cockburn, Coburn, Koburn, Cobron) – Szkot – w 1609 roku podpułkownik lub pułkownik, a nie kapitan, ten sam który dostał łomot pod Kropimojzą (zmarł w 1622 a nie w 1621). Jeden z grupy szkockich oficerów którzy na przełomie 1608/1609 zostali wysłani do Szkocji by zaciągać żołnierzy do armii szwedzkiej, na zlecenie Jamesa Spensa . Pozostali oficerowie (najbardziej znani) to Hugh Cochran, Daniel Rogers, Robert Kinnaird, Patrick Ruthven, John Wauchop, George Douglas i William Horne. W wyprawie do Rosji dowodził regimentem jazdy (angielsko-szkockim), walczącym pod Kłuszynem. Walczył także w kampanii rosyjskiej 1611-1613. Anonimowy brytyjski autor relacji z kampanii kłuszyńskiej wymienia go jako kapitana, zapewne dlatego że Coburn dowodził także własną kompanią (czyli pierwszą kompanią regimentu)
Crale – John Craul/Crail/Kreyel – Szkot - od 1609 w Rosji, jako kapitan dowodzący kompanią jazdy, pod Kłuszynem postrzelony w kolano, zmarł na skutek rany, prawie cała jego kompania została wybita w bitwie (miało ocaleć tylko 12 żołnierzy)
Kendricke – Hugh/Hugo Kendrick/Kendrich – Szkot – od 1609 kapitan, dowodzący kompanią jazdy w Rosji, ranny w głowę pod Kłuszynem, według relacji brytyjskiego żołnierza zmarł po bitwie. W 1621-22 mamy w armii szwedzkiej angielskiego kapitana o tym samym nazwisku, może to być zupełnie inny oficer, jednak możliwe jest, że kapitan przeżył Kłuszyn i walczył dalej w armii szwedzkiej
Benson – nieznanego imienia – Anglik – od 1609 roku początkowo porucznik, w 1610 roku kapitan jazdy w Rosji, pod Kłuszynem postrzelony w rękę i ranny w głowę
Creyton – Thomas Crichton/Creighton – Szkot – od 1609 roku jako kapitan jazdy w Rosji, zginął pod Kłuszynem
Carre – prawdopodobnie Anglik – od 1609 roku jako kapitan jazdy w Rosji, ocalał pod Kłuszynem, udało się także uciec jego kornetowi (prawdopodobnie był to jedyny sztandar owej kawalerii który ocalał), ale cała kompania została ‘rozproszona i stracona’
Chamberlain – Thomas Kamberling/Chamberlayne – Anglik - od 1609 roku w Rosji
York/Yorke – nieznanego imienia – Anglik – oficer piechoty od 1609 (być może nawet 1608?) roku w Rosji, wraz z kilkoma oficerami i żołnierzami swojej kompanii nie poddał się Polakom, wycofał się w ślad za de la Gardie.
Kampania 1611-1612
W składzie odbudowanego korpusu de la Gardie wchodził regiment Samuela Cobrona, składający się z następujących kompanii [wszystkie kompanie poza angielską Cobrona były angielsko-szkockie]:
- Samuela Cobrona
- Richarda Banda
- Harry’ego Elfingtuma
- Jacoba Frenshama
- Nicholasa Genta
- Roberta Kinnarda
- Roberta Moore’a
- Olivera Poplera – podpułkownika regiment
- Roberta Poplera
Regiment wziął w marcu 1611 roku udział w wyprawie mającej na cele oblężonej przez Rosjan Ładodze, bronionej przez najemników szwedzkich. W lipcu tegoż roku regiment brał udział w zdobyciu Nowgorodu. We wrześniu regiment, stanowiąc część wydzielonej grupy generała Everta Horna, szturmował Pskow. Kapitan Harry Elfingtum dowodził pierwszym, nieudanym szturmem, został w pobitewnym raporcie oskarżony przez Horna o tchórzostwo.
Zimą 1612 roku kompanie Banda, Elfingtuma i Olivera Poplera zostały zniszczone przez siły moskiewskie w starciu pod Staraja Russa – Popler i Elfingtun zginęli, Band wpadł do niewoli. W marcu 1612 roku pozostałe kompanie regimentu, znow pod komendą Horna, pomściły swoich kolegów, rozbijając ‘kozacki’ pułk Michajłowicza.
Oprócz regimentu Cobrona w składzie korpusu de la Gardie wchodziły jeszcze dwa szkockie kornety jazdy, dowodzone przez Patricka Ruthvena i Johna Wacopa (Wauchopa). Z kolei Daniel Hepburn dowodził Livfänika - niemiecką kompanią gwardii przybocznej de la Gardie.
Główne źródła:
- anonimowa ‘Narrative of an Englishman serving against Poland’ (żołnierz kompanii Crale’a)
- imiona ustalone przez G. P. Herda, w pracy doktorskiej 'General Patrick Gordon of Auchluchries - A Scot in Seventeenth Century Russian Service', Aberdeen, 1994
- Sveriges Krig 1611-1632, volume I, appendix 8
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz