Gemajni króla Jana Kazimierza

Kończąc ‘tryptyk autoramentu cudzoziemskiego’, tym razem przyjrzymy się regimentom piechoty cudzoziemskiej, które popisywały się przed bitwą berestecką w 1651 roku. Spis bardzo ciekawy, bo pokazuje, że etatowo regimenty cudzoziemskie miały 8 (większe) lub 6 (mniejsze) kompanii. Liczebność kompanii niezwykle zróżnicowana, widać także poważne różnice pomiędzy etatem a popisem. Sporo oficerów o polskich nazwiskach, jak widać i kadra ulegała postępującej polonizacji.

Regiment Króla JM.[1]

Wolff oberszter[2] – 144

Ratki[3] – 152

Giza[4], major-  153

Cymerman[5]  - 162

Kielbruch[6] – 162

Wall[7] – 161

Butler, oberszter leitnan – 163

Wall[8] – 162

[Łącznie regiment] 1259[9]

Regiment K-cia Bogusława[10]

Freutak – 142

Gulden – 143

Strauz – 123

Wall[11], major – 174

Berg – 150

Gos – 165

Berg, młody porucznik bez kapitana – 116

Łoś – 139

[Łącznie regiment] 1152[12]

Dragania Księcia tegoż

Falkiersan[13]  - koni [brak liczby][14]

Regiment Pana Nakielskiego[15].

Hajduków czternaści koło niego od srebra z muszkietami.

Kapitani:

Włostowski – 105

Kurdwanowski, oberszter lejtnant – 102

Łubowicki, major – 96

Gultz – 96

Przybylski – 111

Herberg – 98

Balcer – 92

Maier – 101

[Łącznie regiment] 801[16]

Regiment Królewicza JM. Karola[17]

Kreitz, oberszter – 102

Toniz -87

Hepner – 87

Kreitz, major – 87

Hilfeld – 80

Ołtarzowski  -87

[Łącznie regiment] 530[18]

Regiment Pana Houwaldów[19]

Szenek, oberszter lejtnant – 84

Bieleński, porucznik bez kapitana – 89

Saski – 92

Kostka – 93

Prembok, major – 90

Saski  - 83

Ostof – 86

Glikspan – 87

[Łącznie regiment] 704[20]

Regiment Pana Jacka Rozrażewskiego[21]

Flaun, kapitan lutenant[22] - 95

… oberszter lejtnant – 102

Lipka – 126

Morawiec – 101

Szaltz – 104

Bojanowski – 91

[Łącznie regiment] 619[23]

Skwadron Pana Stanisława Koniecpolskiego

Kompania samego – 81

Witan  -84

[Łącznie skwadron] 165[24]

Trzecia kapitan na Brodach in praesidio[25].

---

[1] Regiment gwardii królewskiej (komputowej.

[2] Fromhold von Ludinghausen Wolff.

[3] Racki, może Ratky?

[4] Mikołaj Konstany Giza, który był oberszter lejtnantem.

[5] Zimmerman.

[6] Kierzbruch.

[7] Wahl.

[8] Wahl.

[9] Etatowa siła regimentu – 1600 porcji. Dwie kompanie regimentu pozostały jednak w Warszawie i nie brały udziału w kampanii.

[10] Ks. Bogusław Radziwiłł.

[11] Wahl?

[12] Etatowa siła regimentu – 1600 porcji.

[13] Henryk Felkersamb.

[14] Chodzi o kompanię dragonii wchodzącą w skład regimentu piechoty, stąd tez popisano ją wraz z macierzystą jednostką.

[15] Andrzej Grudziński, kasztelan nakielski.

[16] Etatowa siła: 1200 porcji.

[17] Królewicz Karola Ferdynand Waza.

[18] A tu ciekawostka, bo regiment miał mieć na etacie 400 porcji.

[19] Generał major Krzysztof (Christoph) von Houvaldt. Był to regiment brandenburski, sformowany w Prusach Książęcych, od wiosny 1649 roku pozostający w służbie polskiej.

[20] Etat: 1000 porcji.

[21] Jacek Rozdrażewski, komendę po nim w 1651 roku objął Wilhelm Butler, może więc on jest tym anonimowym oberszter lejtnantem?

[22] Kapitan-lejtnant dowodził kompanią obersztera.

[23] Etat: 1200 porcji.

[24] Etat: 300 porcji.

[25] Jako garnizon.