W czasie XVII-wiecznych kampanii zdarzało się, że chorągwie jazdy czy regimenty piechoty przechodziły z komputu litewskiego do koronnego (lub na odwrót). Klasyczny przykład to korpus koronny wysłany na Litwę latem 1654 roku - część jego jednostek (np. regiment pieszy Bogusława Radziwiłła czy tatarska chorągiew Murzy Bohdanowicza) pozostała na żołdzie litewskim i nie wróciła na etat koronny. Ta zmiana komputu była spowodowana próbami wzmocnienia sił litewskich walczących z przeważającą liczebnie armią moskiewską (okres 1654-55), w późniejszym okresie za zmianami stały głownie osobiste decyzje rotmistrzów. Spróbujmy przyjrzeć się kilku przykładom takich zmian w okresie ‘Potopu’, które są dosyć dokładnie opisane.
Regiment pieszy ks. Bogusława Radziwiłła, generała gwardii królewskiej- ok. 1000 porcji - od jesieni 1654 roku w kompucie litewskim, wiosną 1655 roku wszedł w skład garnizonu Słucka, stając się częścią prywatnych sił ks. Radziwiłła. Od końca 1657 roku formalnie znów w składzie armii litewskiej.
Tatarska chorągiew Murzy Bohdanowicza, latem 1654 roku w składzie korpusu koronnego wspierającego armię litewska, nie powróciła latem 1655 roku do Korony, pozostając na Litwie.
Regiment pieszy Jana Berka (znany także jako II regiment ks. Bogusława) - 1200 porcji - do II kwartału 1655 roku w kompucie koronny, przesunięty do komputu litewskiego w zamian za chorągiew husarską (patrz niżej), w październiku 1655 roku przejęty do prywatnej armii ks. Bogusława, stanął jako garnizon w Tykocinie
Litewska chorągiew husarii JKM pod porucznikiem Połubińskim - w kompucie litewskim (w teorii) od przełomu 1654/55 roku, na rozkaz króla przeszła do Korony, tam przejęta przez Szwedów.
Chorągiew Kuminowicza (? czyżby kozacka) która miała w październiku 1656 roku przejść z oddziałów hetmana Sapiehy do armii koronnej (nie udało mi się jej jednak odnaleźć w spisie wojsk koronnych w tym okresie...)
To chyba największa jednorazowa zmiana - na przełomie października i listopada 1657 roku cały pułk Michała Kazimierza Radziwiłła (546 koni w 7 chorągwiach) przeszedł do armii koronnej.
Kozacka chorągiew Karola Łużyckiego, która w sierpniu 1659 roku przeszła z litewskiej dywizji hetmana Sapiehy do armii koronnej.
Chorągiew kozacka Romana Antoniego Jelskiego 9 listopada 1659 roku przeszła do armii koronnej (z dywizji hetmana Sapiehy).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz