Bojarzy, uriadnicy i 3 kowali

Michał Szein, szykując w 1634 roku swoją armię do kapitulacji przed wojskami polsko-litewskimi, miał sporządzić dokładny raport przeznaczony dla cara. Wymienił w nim liczebność pozostałych przy życiu żołnierzy, a także ekwipunek który miano oddać zwycięzcom. Pozwolę sobie na zamieszczenie jego obszernych fragmentów, bo to bardzo zajmująca lektura. Opieram się o streszczenie zamierzone przez Ksawerego Liske w Przyczynkach do historii wojny moskiewskiej…

Lista wojsk, oprócz pułkowników, którym pozwolono odejść do Moskwy:

Z pułku Szeina dworzan i dzieci bojarskich – 1220

Z pułku Prozorowskiego dworzan i dzieci bojarskich – 392

Z pułku Izmaiłowa dworzan i dzieci bojarskich – 518

Z pułku Białosielskiego – 300

Romanowskich Tatarów – 4

Z pułki Szeina i Izmaiłowa poniżowych grodów – 166

Białozerców, mieszkańców różnych grodów – 50

Starego wyjazdu cudzoziemców Greków, Serbów i Wołochów – 274[1]

Tatarów – 69

Rajtarskiego pułku uriadników[2] – 165

Rzemieślników – 17

Rajtarów – 1150

Dragonów – 80

Z ruskich pułków uriadników Niemców – 500

Z ruskich pułków sołdatów – 2567

Dońskich atamanów, asawułów i kozaków – 176

Jaickich atamanów, asawułów i kozaków – 344

Moskiewskich strzelców z dwoma dowódcami – 194

Puszkarzy – 102

Cieśli – 29

Kowal – 1

Szein miał zapisać, że wielu z tych żołnierzy zmarło po drodze do Moskwy.

Z niemieckich 4 pułków było w styczniu podług raportu ich pułkowników 2140 ludzi, z tych chorych zostało pod Smoleńskiem 364, inni przeszli do króla[3].

W obozie pozostawiono także chorych i rannych, którzy nie byli w stanie samodzielnie iść, a nie można ich było – z braku wozów – zabrać ze sobą.

Dworzan i dzieci bojarskich – 35

Białozerców – 20

Starego wyjazdu cudzoziemców – 12

Ruskich pułków pieszych – 1221

Rajtarskiego pułku rajtarów – 63

Rajtarskiego pułku dragonów – 15

Niemieckich pułków – 355

Ruskich i niemieckich uriadników – 34

Dońskich kozaków – 3

Jaickich kozaków – 36

Moskiewskich strzelców – 87

Puszkarzy – 28

Cieśli – 3

Kowali – 2

Ludzi bojarskich – 90

Wśród posiadanego ekwipunku – nie będę wymieniał dział, bo o nich już pisałem – możemy znaleźć:

4188 muszkietów

2944 pałaszy

3381 hełmów żelaznych

517 pancerzy z połami

1054 pancerzy bez poł.

---

[1] Prawdopodobnie lekka jazda.

[2] Zapewne chodzi o oficerów i  podoficerów.

[3] Władysława IV.