Z orężem dobrym, ognistym, prochów aby było dostatek

Kozacy pojawiają się na blogu stosunkowo rzadko, ale właśnie trafiłem na ciekawostkę (dzięki Arturze!), która wydała mi się godna uwagi. To list wysłany z Czehrynia 24 maja 1650 roku, który w imieniu Bohdana Chmielnickiego, hetmana Wojska j.k.m. Zaporoskiego podpisał pisarz Wojska Zaporoskiego Jan Wyhowski. Jest to rozkaz nakazujący przygotowanie pułku kijowskiego do wyprawy wraz z wojskiem tatarskim – czyli tym razem Kozacy jako korpus sojuszniczy Tatarów. Ciekawe jest używanie zwrotu towarzystwo w kontekście kozackich mołojców, a także podkreślenie jak wyposażony ma być ów korpus posiłkowy.

Panu pułkownikowi kijowskiemu [Antonowi Żdanowiczowi] ze wszystkim towarzystwem pułku w. m. zdrowia od pana boga mieć życzemy. Jakośmy was zimą żądali i przykazywali, abyście carowi j.m. krymskiemu na usługę szli, iż na ten czas jeszcze niepewności pokoju od pp. Lachów spodziewaliśmy się, dlatego tamtego roku poniechawszy, jak i car krymski, i usługę, na którąśmy mieli na ten czas iść, odłożyliśmy. Teraz pewny pokój stanął, tedy car j. m. krymski przysłał do nas, abyśmy mu kilka tysięcy towarzystwa, z pułku po 300 człeka, jednego setnika starszym na swoje miejsce przydali, z orężem dobrym, ognistym, prochów aby było dostatek, odwukoń, w dziesiątek człeka wóz jeden [z] żywnością; nie czekając drugiego uniwersału naszego na dzień 26 maja do Pułtawy stawić się tu i w tę drogę, to jest na usługę naznaczoną carowi j.m. krymskiemu, który na Czerkasy zamysł ma, na miejsce naznaczone, bez wymowy dalszej, inaczej nie czyniąc pod łaskę naszą wojskową.