1. Jerzy Holczur – 120
2. Mikołaj Korff – 120
3. Andrzej Kotlicz – 120
4. Plettemberg – 120
5. Janusz Radziwiłł – 120
6. Krzysztof Radziwiłł – 120
7. Frydrych Jan Rek -120
8. Jerzy Tyzenhauz – 120
9. Wittan – 120
10. Fryderyk Wolff – 100
razem - 10 chorągwi – 1180 koni
Dla porównania, liczebność pozostałych formacji w armii litewskiej w tymże roku:
Husaria – 11 chorągwi – 1250 koni
Jazda kozacka – 9 chorągwi – 1020 koni
Piechota cudzoziemska - 13 rot – 2800 porcji
Dragonia – 6 rot – 720 porcji
Piechota polska – 3 chorągwie – 600 porcji
Jazda kozacka – 9 chorągwi – 1020 koni
Piechota cudzoziemska - 13 rot – 2800 porcji
Dragonia – 6 rot – 720 porcji
Piechota polska – 3 chorągwie – 600 porcji
Jesteśmy w tej dobrej sytuacji, że do naszych czasów zachowały się rolle popisowe dwóch spośród tych oddziałów [wielkie podziękowanie dla Mariusza Balcerka, za udostępnienie materiałów!]. Jako że dokumenty tego typu należą do rzadkości, chciałbym nieco zatrzymać się nad strukturą owych chorągwi. Nieczęsto mamy bowiem okazję na tak dokładną analizę jednostki rajtarii z pierwszej połowy XVII wieku. Możemy je także porównać z rollami litewskich rajtarów służących w Inflantach dziewięć lat wcześniej, także przeciw Szwedom:
Chorągiew pułkownika JKM Mikołaja Korffa popisała się w obozie litewskim 16 sierpnia 1635 roku. Oddział podzielony był na trzy kapralstwa, te z kolei na poczty. I tak:
Pierwsze kapralstwo składało się z jednego pocztu 12-konnego (pułkownika), jednego pocztu 5-konnego (strażnika), jednego pocztu 4-konnego (porucznika), siedmiu pocztów 3-konnych i jednego pocztu 2-konnego. Było to więc 11 pocztów, łącznie liczących 44 koni.
Drugie kapralstwo to 4-konny poczet chorążego, sześć pocztów 3-konnych (w tym jeden kaprala) i dziewięć pocztów 2-konnych. Razem w 16 pocztach mamy tu 40 koni.
Trzecie kapralstwo to jeden poczet 3-konny i czternaście pocztów 2-konnych. W 15 pocztach znajdujemy tu 31 koni.
Do tego doliczyć musimy trębacza i dobosza, każdego z jednym koniem. Łącznie więc mamy tu 117 koni, brakuje nam więc 3-konnego pocztu, który prawdopodobnie nie został wpisany w skład jednego z kapralstw (trzeciego?) jako że łączna suma popisu to 120 koni. Co ciekawe, w toku starć ze Szwedami (doszło bowiem do walk na małą skalę) chorągiew poniosła pewne straty. Z pierwszego kapralstwa zostało rannych dwóch towarzyszy, drugie kapralstwo miało dwóch zabitych i jednego rannego towarzysza, trzecie jednego zabitego. Używam określenia ‘towarzysz’, gdyż poczty figurują pod ich nazwiskami, takie też określenie pada w tytule popisu jednak wciąż nie jestem pewien, jak dokładnie wyglądała kwestia zaciągu i organizacji naszej rajtarii. Sprawa ta wymaga bowiem o wiele dokładniejszych badań, niż te na które mogę sobie pozwolić.
Druga zachowana rolla to popis chorągwi rotmistrza Frydrycha Jana Reka, z dnia 24 lipca. Znów mamy tu podział na trzy kapralstwa, te z kolei podzielone są na poczty.
Pierwsze kapralstwo to 12-konny poczet rotmistrza, 5-konny poczet porucznika, cztery poczty 3-konne, sześć pocztów 2-konnych i dwa poczty 1-konne. W 14 pocztach mamy tu więc 43 konie.
Drugie kapralstwo to 4-konny poczet chorążego, siedem pocztów 3-konnych (w tym jeden kaprala), sześć pocztów 2-konnych i dwa poczty 1-konne. Kapralstwo ma więc 16 pocztów, które łącznie liczą 39 koni.
W trzecim kapralstwie mamy jeden poczet 4-konny, pięć pocztów 3-konnych (w tym kaprala), siedem pocztów 2-konnych i dwa poczty 1-konne. Daje nam to więc 35 koni w 14 pocztach.
Łącznie chorągiew ma 44 poczty z 117 końmi, co jednak nie zgadza się z liczbą 120 koni na popisie. Bardzo charakterystyczne, że tak jak w przypadku chorągwi Korffa zniknął nam 3-konny poczet.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz