Piłeś? Na harce nie jedź.

[ilustracja powyżej nie ma wiele wspólnego z tematem, ot związana jest z armią moskiewską]

Moskiewska husaria to formacja istniejąca w drugiej połowie XVII wieku, w odróżnieniu od swojego polsko-litewskiego pierwowzoru nie zasłynęła jednak niczym wielkim na polach bitew. Nie kojarzę też żadnego oryginalnego wizerunku tych husarzy z epoki, mało jest także opisów – najsłynniejszym z nich jest niesławny epizod z połamaniem kopii o bramę. Przeglądając Diariusz Jana Antoniego Chrapowickiego znalazłem jednak krótki wpis, który dał mi do myślenia. Pod datą 3 marca 1664 roku znajdujemy:

Wypadali Moskwa i  kozacy, nacięto ich też nieźle i nastrzelano. Wziął pan Salomonowicz porucznik pana sędziego żmudzkiego [Wiktoryna Konstantego Mleczki – była  to 120-konna chorągiew jazdy kozackiej]  języka dobrego, Czortowana jakiegoś, chłopa dorodnego w pancerzu i z drzewkiem, który był podpity.

Drzewkiem nazywano w Rzplitej kopię husarską, a właśnie w kopie uzbrojeni mieli być moskiewscy husarze. Jeniec miał  uzbrojenie ochronne, które także miało występować w tej formacji. Oczywiście może chodzić po prostu o dobrze wyposażonego bojara z jazdy pomiestnej, jednak główne uzbrojenie mocno wskazuje na husarię właśnie. Hipoteza luźna, ale z braku polskich źródeł dobre i to. Swoją drogą ciekawe, że Moskwicin dodał sobie animuszu trunkiem – jak widać nie wyszło mu to na zdrowie.