Dwustu chłopa, dobrych łuczników

W opracowaniach wojen Szwecji z RON w pierwszej połowie XVII wieku od czasu do czasu pojawia się wątek zaciągnięcia przez Gustawa II Adolfa szkockich łuczników. Mieli oni być przydatni do osłaniania piechurów szwedzkich w czasie przemarszu, kiedy ci nie mogli od razu oddać salwy z muszkietów. Informacja ta od pewnego czasu wydawała mi się mało prawdopodobna, sądziłem że jest to tylko plotka. U jej podstaw leżeć mógł fakt, że szkoccy rekruci otrzymywali ‘normalne’ uzbrojenie (piki i muszkiety) dopiero po przybyciu na kontynent, stąd też ‘na drogę’ niektórzy mogli zabierać łuki. Dzisiaj jednak, podczas wizyty w National Archives of Scotland (NAS) w Edynburgu, znalazłem dwa dokumenty, które, chociaż bezpośrednio nie dotyczą armii szwedzkiej, każą mi się na nowo zastanowić nad kwestią łuczników. Otóż w sierpniu 1627 roku, jako część silnych zaciągów szkockich na służbę francuską, kapitan Alexander Mcnaughton (Maknaughton) otrzymał patent na wystawienie 200 ludzi, którzy są dobrymi łucznikami (that are good bouman). Określenie bouman pojawia się w dwóch listach dotyczących jego zaciągu. Niestety odręczne pismo tych dokumentów woła o pomstę do nieba, nie udało mi się podczas mojej posiadówki w archiwum zbyt wiele odcyfrować. Negocjuję jednak z NAS uzyskanie kopii tych listów, jeżeli tylko uda mi się je uzyskać (trzymam kciuki) to zajmę się to sprawą dokładniej. Być może coś źle interpretuje, więc bez dokładnego przestudiowania tekstów ani rusz.  Będę informował jeżeli tylko uda się coś więcej na ten temat znaleźć.