Pitawal poznański z 1599 rok

Przepiękny zapisek źródłowy z 1599 roku, znaleziony w pracy Marcina Kamlera Złoczyńcy: Przestępczość w Koronie w drugiej połowie XVI i w pierwsze połowie XVII wieku. To fragment zeznań niejakiego Jana Strycharza, który niezwykle barwnie opisał swoich znajomych bandytów:

A jest ich tu kilka, których by poznał, z których jeden jest Osęka z Lublina, w szarej delii i w szarym żupanie, żółto zarósł, który jest wielki złodziej bo w Lublinie wyjął był z kieszeni z chustą trzysta czerwonych złotych, a był też drugi z nim, którego to Osękę bito szablą, iż był chciał komuś z kieszeni pieniądze wyjąć. Jest też drugi, co go tuta[j] na biskupie bito, co był Żydowi z kieszeni pieniądze wyjął. Trzeci jest Jakub Wolski, ale jeszcze tu był nie przyszedł, bo był pozostał w drodze. Czwarty jest Maciejek (Matyszka), co mu tuta[j] uszy beło urżniono, a chodzi po strychowsku w szarym płaszczu. Piąty Stasik Podczeski żak, a jest wysoki. Szósty Urban z Lublina, brodaty, w długim kożuchu, a zowią go po szlachecku. Siódmy jest też Staś Parchatka, którzy to złodzieje są jedni u Bożymęczyny, a drudzy na Śródce, jedno nie wie jako je zowią.